In een onlangs verschenen rapport van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) komt de zichtbaarheid van motorrijders in relatie tot verkeersongevallen aan de orde.
De SWOV heeft bij haar onderzoek zowel naar de rol van motorrijders als van automobilisten gekeken. Hier volgen de voornaamste conclusies:
• De waarneembaarheid van motorfietsen wordt beïnvloed door hun zichtbaarheid én door het verwachtingspatroon en kennis over motorrijders bij automobilisten.
• De zichtbaarheid van motorrijders verbetert als het contrast met de omgeving wordt vergroot. Dit betekent niet altijd dat felle kleuren het beste zijn. In het buitengebied, op een heldere dag. zijn donkere kleding en een donkere motorfiets bijvoorbeeld opvallender.
• Het blijkt dat ook de verwachting om een motorfiets in het verkeer tegen te komen, een rol speelt bij het waarnemen van motorfietsen. Hiernaast blijken mensen die én autorijden én motorrijden minder vaak betrokken te zijn bij auto-motorongevallen. Automobilisten lijken over het algemeen wel voorzichtig om te gaan met motorrijders en geven bijvoorbeeld meer ruimte aan een motorfiets dan aan een andere auto.
• De zichtbaarheid van de motorfiets speelt vooral een rol bij ongevallen waarbij de auto linksaf slaat en de motorfiets tegemoet komt rijden.
• Wanneer de motorfiets vanuit een kruisende weg nadert blijkt deze even vaak geen voorrang te krijgen als een naderende auto. In deze specifieke situatie lijkt een motorrijder dus niet minder zichtbaar dan een auto.
• Een defensieve rijstijl van motorrijders kan bijdragen aan hun verkeersveiligheid (noot van de KNMV: de KNMV laat dit punt ook al jaren terugkomen in de rijopleiding VRO risico).
De SWOV pleit voor: meer onderzoek naar het effect van de kleding/kleur van de motorrijder (gele hesjes), verbetering van de verlichting van het vooraanzicht van motorfietsen en voorlichting in de autorijopleiding over het verwachtingspatroon rond motorrijders. Ook de specifieke situatie van links afslaande auto’s vraagt extra aandacht.
Arjan Everink van KNMV rijopleidingen is niet verrast over de resultaten van het rapport: “Bijna al deze problemen zijn terug te leiden naar ‘zien’ en ‘waarnemen’. Veel verkeersdeelnemers kijken wel, maar verwerken deze informatie niet of onvoldoende. Het onderwerp gaat dus veel verder dan alleen over motorrijders en wij zijn er van overtuigd dat dit ook breed onder de aandacht van automobilisten gebracht moet worden.”